Η Πόλη και οι ακροβάτες της ιστορίας

Η Κωνσταντινούπολη είναι δική μας. Οκ, εξαιτίας κάποιου καπρίτσιου της ιστορίας φοράει τα κόκκινα των Τούρκων, αν και χωρά αρκετή συζήτηση για το ποιοι είναι οι Τούρκοι, ερώτηση που πρόθυμα θα απαντούσαν οι Γκρίζοι Λύκοι του Αζερμπαϊτζάν, αλλά και αυτοί του Φαναριού, περιοχή όπου αν είσαι Έλληνας λένε δεν πρέπει να κυκλοφορείς μόνος, κάτι σαφώς αξιοπερίεργο αφού πέραν πάσης αμφιβολίας η Κωνσταντινούπολη είναι και δική μας.

Μα εμείς ποιοι είμαστε; Από τα παράθυρα τουριστικών λεωφορείων αναζητούμε κερκόπορτες σε ένδοξες (?) αναμνήσεις, γευόμαστε σεργιάνια –γιατί στην Κωνσταντινούπολη όλα πρώτα τα γεύεσαι- σε σοκάκια και παζάρια, μαθαίνουμε να ψελλίζουμε teşekkür κι αν δεν τα καταφέρουμε δεν πειράζει, στα πέριξ του Ayasofya museum έμαθαν Ελληνικά για πάρτη μας (ένας άλλος ωραίος μύθος λέει πως απλά δεν τα ξέχασαν ποτέ). Με τις φωτογραφικές μας οπλισμένες πλημμυρίζουμε το Βόσπορο κάθε χρόνο, κάθε μέρα και τον κάνουμε ξανά δικό μας.

Οι Τούρκοι πάλι, ίσως και να μην κατάφεραν ακόμη να κάνουν ειρήνη με το παρελθόν τους. Οι ίδιες τανυστικές δυνάμεις ορίζουν τις τύχες τους, δυνάμεις εξ Ανατολάς και Δυσμάς και άλλες προερχόμενες από τον ένα θεό τους, -είτε αυτός είναι απρόσωπος, είτε τα βλοσυρά χαρακτηριστικά του επιβλέπουν τα πάντα από τα χαρτονομίσματα της τσέπης τους. Το δίλημμα της ένταξης της χώρας στην Ένωση αφορά μάλλον περισσότερο τους Ευρωπαίους. Για τους Τούρκους θα είναι απλώς μία επιπλέον συνιστώσα του απροσδιόριστου διανύσματος που τους τραβά μπροστά, από τότε που ακόμα δεν ήταν Τούρκοι, τουλάχιστον στα χαρτιά.

Η Κωνσταντινούπολη ίσως και να’ ναι η πιο όμορφη πόλη του κόσμου, αν και χρειάζεται να δεις πίσω από τον οργασμό ανοικοδόμησης για να το ανακαλύψεις. Εκεί κρύβονται Βυζαντινές εκκλησίες, ερειπωμένα αρχοντικά, μισοτελειωμένες φράσεις σε Πολίτικα Ελληνικά που έμειναν για πάντα μετέωρες. Και λείπουν αλλά τόσα που η Οθωμανική επικυριαρχία δε σκέφτηκε να πειράξει, μα το ’κανε το πογκρόμ του ‘55, κομμάτι κι αυτό ενός αιώνα κατά τον οποίο οι γείτονες έδωσαν στους εαυτούς τους όνομα και σε μας λόγους να τους μισούμε.

Πριν λίγους μήνες οι Γιάννης και Βαγγέλης Φωκάς πέτυχαν να επανακτήσουν την κυριότητα ακίνητης περιουσίας στην Πόλη που τους κληροδότησε η αδελφή τους και την οποία κατέσχεσε αυθαίρετα το Τουρκικό κράτος (link). Η απόφαση δημιούργησε δεδικασμένο για τους Έλληνες που έφυγαν παρά τη θέληση τους και έχουν λόγους να γυρίσουν πίσω. Λες και η ιστορία ρίχνει γέφυρες για να ξαναγίνει η Πόλη ένα χωνευτήρι λαών αντί να συνεχίσει να υπηρετεί ως η επιτομή του κεμαλικού ονείρου. Να στέκει ανάμεσα σε ηπείρους και θάλασσες ως η μόνη αλήθεια ενός χιλιοειπωμένου γλυκού παραμυθιού εκατέρωθεν προπαγάνδας και παραπληροφόρησης.

Αφιέρωμα στους Bark Psychosis

Καμιά φορά αναρωτιέμαι τι εξυπηρετεί μια καινούργια ανάρτηση στο κρυψίνου blog μου. Στο γκουκλοκρατούμενο κόσμο μας η απάντηση είναι απλή: Ίσως με βρει εκείνος που έτυχε να ψάχνει στα ίδια άγνωστα μονοπάτια όπως εγώ άλλοτε, άρα εν προκειμένω το κίνητρο ότι κάποιος εκεί έξω θέλησε να μάθει κάτι παραπάνω για τους Bark Psychosis είναι αρκετά σημαντικό για να σπαταλήσω λίγο από τον -όχι και τόσο- πολύτιμο χρόνο μου.

Η μεγάλη παρεξήγηση με τους Bark Psychosis έγκειται στο ότι άθελά τους ταμπέλιασαν ένα παρακλάδι του rock με το οποίο τελικά έχουν από λίγη έως ελάχιστη σχέση, αν φυσικά μπορείς να βάλεις υπό την ίδια σκέπη όλα όσα κατά καιρούς χαρακτηρίστηκαν ως post rock. Όμως για μια στιγμή φαντάσου, είσαι ο ηγέτης των Bark Psychosis Graham Sutton, προσπαθείς να χωρέσεις τη μεγαλομανία σου σε νότες, παίζεις μπουνιές με τους bandmates (ftoxi elliniki glossa) σου κι όταν μήνες μετά κυκλοφορείς ένα δίσκο απερίγραπτης ομορφιάς, κλειστοφοβικό όσο και ανοιχτόμυαλο, αρκετά προσιτό για να σε ζεστάνει από το πρώτο άκουσμα, αρκετά απόμακρο για να σου φανερώσει μονομιάς όλα του τα μυστικά, για φαντάσου, πώς να’ναι όταν 15 χρόνια μετά κάποιοι σε μνημονεύουν μόνο γιατί έδωσες οντότητα σε μπάντες όπως οι Explosions in the Sky;

Ο πρώτος δίσκος τους Hex ξεκίνησε το ταξίδι του το 1994 και κάποιος θέλοντας να του προσάψει ταυτότητα σκαρφίστηκε εν ονόματί του τον όρο post rock. Η μουσική του θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως μινιμαλιστική, avant-garde, προοδευτική… Πώς όμως να αποδώσεις σωστά το απόκοσμο ηχόχρωμα της μελαγχολίας που κυριαρχεί στο άλμπουμ;  Μεταφέροντας την αύρα των ανοιχτών χώρων της εκκλησίας στην οποία ηχογραφήθηκε, ένα εξωτικό πέπλο περιβάλλει τις μεταβαλλόμενες μουσικές δομές του, κάνοντας το Hex ένα σύμπλεγμα σιωπηρών, μελωδικών στιγμάτων, μια αινιγματική δήλωση προς τον καθημερινό ακροατή, που δύσκολα θα συναντήσει αλλού.

Οι Bark Psychosis δεν υπήρξαν ποτέ μπάντα με το συνήθη ορισμό και αυτό δεν αποτυπώνεται μόνο στη μουσική τους, αλλά και στην προδιαγεγραμμένη φθορά τους. Περιορισμένες περιοδείες ακολούθησαν το Hex και σύντομα τα μέλη της μπάντας σκόρπισαν, με την επόμενη δισκογραφική τους απόπειρα να έρχεται 10 χρόνια αργότερα, το 2004. Όμως η σύνθεση του συγκροτήματος ελάχιστα θύμιζε την αρχική και ο χρόνος είχε προλάβει ν’αφήσει το σημάδι του στο χώρο του post rock, αν και ευτυχώς το Codename: Dustsucker απέφυγε να μπει στην πεπατημένη του Hex ή να μιμηθεί άλλες κυκλοφορίες του χώρου. Όντας απαλλαγμένο από την εσωστρέφεια της πρώτης τους δουλειάς, μπορεί να υστερεί σε συνοχή, αλλά καταφέρνει έτσι να καταθέσει 9 διαφορετικές απόψεις (όσα και τα τραγούδια του δίσκου) για τη σύγχρονη μουσική, βαδίζοντας σε παράλληλα ambient και jazz μονοπάτια, παντρεύοντας τους Mogwai με τους Egg, δημιουργώντας μεγάλες προσδοκίες για το επόμενο βήμα των Bark Psychosis, όποτε και αν έρθει αυτό.

Η δισκογραφία των Bark Psychosis συμπληρώνεται με τη συλλογή Independency, η οποία συγκεντρώνει τα τραγούδια που ηχογράφησαν στο διάστημα 1989-1992, όταν γνώριζαν τις επιρροές τους στους ήχους των Talk Talk, των Sonic Youth και του shoegaze και προετοίμαζαν την ανατρεπτική τους μουσική παρέμβαση και με τη συλλογή Game Over, η οποία είναι μάλλον ανάξια ιδιαίτερης μνείας.

Φέτος δεν έχει κομμάτι στην πίτα για σένα, φίλε

Από φέτος η γιορτή αναβάλλεται. Επ’ αόριστον. Εφεξής οι μόνες επέτειοι που θα σ’ απασχολήσουν θα’ χουν το χρώμα του λευκού σου άρματος, ακόμη κι αν ήταν η σειρά του μαύρου καβαλάρη να κάνει ματ. Αυτή να’ ναι η ομορφιά της στημένης παρτίδας; Τραβάς φύλλο και καίγεσαι στα 21, η μεγάλη σου συναυλία ακυρώνεται πριν τελειώσουν οι πρόβες κι εμείς ακόμη εδώ,να σε θυμόμαστε για όσο θα μας θυμούνται.

Τώρα που ο αχός της μπόρας καταλάγιασε όλοι τραβήξαμε ξανά το δρόμο μας, μα αν έρθω κλεφτά να σε βρω στα όνειρά μου, φρόντισε για αλλαγή ν’ ανοίξεις την πόρτα. Ίσως έτσι σε κρατήσω μακριά από τον καθρέφτη, ίσως έτσι ο Waits βρει άλλη ψυχή για το μπουκαλάκι του.

504 km νότια της Θεσσαλονίκης

Μία στις δυο είναι χοντρικά οι πιθανότητές σου να ζήσεις σε ένα κομμάτι γης που δεν αποτελεί ούτε το 3% της έκτασης της χώρας σου και ίσως απορήσεις για τις αναλογίες, μα αυτή είναι η μήτρα σου, η αρχή και το τέλος (κυρίως αυτό), αυτή είναι η μόνη πόλη που θα ξέρει πως να προφέρει (κι αυτήν λανθασμένα, μην έχεις αυταπάτες) ο μελλοντικός επισκέπτης της χώρας, αυτή θα μάθεις να αποκαλείς πρωτεύουσα (στην πραγματικότητα είναι πολλά περισσότερα), γι’ αυτό και οι αναλογίες ξεπερνιούνται πριν προλάβουν να τεθούν υπό σύγκριση. Πόσο εύκολα ξεγελά με τη φήμη της αυτούς του άλλου μισού η Αθήνα, μα πόσο αρνούνται να την θαυμάσουν όταν την επισκέπτονται, θύματα ενός λανθάνοντος επαρχιώτικου συμπλεγματισμού που δε θα αργήσει να εκδηλωθεί όταν διαπιστώσουν πως εκείνη αποδείχτηκε λιγότερο βρώμικη, ζεστή, ανυπόφορη απ’ όσο υποψιάζονταν.

Μα όχι, εδώ δεν είναι ο παράδεισος, η μάχη της Αττικής έχει τους δικούς της κανόνες και πως να το ξέρεις εσύ, όταν για σένα τα Εξάρχεια ανήκουν στη σφαίρα του αστικού σου μύθου, ο Ταύρος δεν είναι παρά ένα από τα στέκια της Ιφιγένειας, ο Υμηττός μάλλον ο λόφος που κάηκε στο χτεσινό δελτίο ειδήσεων. Πάρε για παράδειγμα τη γραμμή του ηλεκτρικού, Πειραιάς-Κηφισιά, ανυποψίαστε ταξιδιώτη αυτές δεν είναι απλώς οι τερματικές στάσεις, είναι το τρένο από την κόλαση στον παράδεισο, τουλάχιστον για εκείνον που ξεκινά τη διαδρομή του από το λιμάνι. Έτσι όπως αποστρέφει το βλέμμα του από τη σκονισμένη γη, ασυναίσθητα αναζητώντας τη θάλασσα, κραδαίνοντας σταυρούς υποσχέσεων σε παγωμένα Θεοφάνεια, βάφοντας με κόκκινο την πίστη του στο Θρύλο, ψάχνει παράλληλα το χαμένο δρόμο για το άλλο άκρο, εκεί που η έφηβη κόρη του θα χτίσει τον δυσπρόσιτο πύργο της πίσω από βιτρίνες Fendi και Louis Vuitton κι ίσως έχει την ατυχία να γνωρίσει μόνο την εύθυμη όψη του παραμυθιού, ή την τύχη να γνωρίσει έναν ξεστρατισμένο λιμενεργάτη κι από την ένωσή τους να χυθεί φως, φως από αυτό που η Αθήνα ποτέ δεν έπαψε να σκορπά.

Και πώς έφτασαν λίγα τετραγωνικά χιλιόμετρα να χωράνε τον κόσμο όλο; Καλύτερα άφησέ το σε μελέτες και διδακτορικά που θα μιλούν για φτώχια, για πλούτο, για γκαουσιανές και για δομές πιο περίπλοκες από το χρόνο, ο οποίος αλίμονο θα τα διαψεύσει όλα και θα φροντίσει ο Πειραιάς και η Κηφισιά να γίνουν ένα, μα τότε εσύ δε θα είσαι πια εδώ, γι’ αυτό και ψάχνεις απεγνωσμένα τη δική σου στάση πάνω στη γραμμή του ηλεκτρικού, ανθρώπινο παλίνδρομο χωρίς επιστροφή και διπλές επιλογές, ακόμη κι αν η Αθήνα σε ξεγελάσει πως μπορείς να τα έχεις όλα. Εκείνη τα έχει, εσύ απλώς την παρακαλάς να σου χαρίσει ψίχουλα για την ευγνωμοσύνη σου κι αν τελικά ο εκτυφλωτικός της ήλιος σου επιτρέψει να την αντικρίσεις κατάματα, σίγουρα θα συμφωνήσεις μαζί μου πως πρόκειται για μια πόλη για την οποία αξίζει να χάσεις το χρόνο σου.

Συμπέρασμα μετά από παραμονή λίγων ημερών: Η Θεσσαλονίκη δε θα γίνει ποτέ Αθήνα. Ευτυχώς (?)

Η παύλα

Ρε ποιοι είναι αυτοί οι living people και έχουν και δική τους κατηγορία στη Wikipedia; Κι αν το δρεπάνι αποφασίσει πως δεν έχει χώρο για σένα σ’ αυτήν την κατηγορία, πηγαίνεις μεμιάς στην ex-living people, κάτι σαν τους ex-footballers ας πούμε; Μέχρι η Wikipedia να μας πείσει ότι μπορεί να καταγράψει όλους τους εν ζωή ανθρώπους και ταυτόχρονα να παρακολουθεί τα αδιάκοπα περάσματα στο επέκεινα η χρησιμότητα της εν λόγω κατηγορίας θα αμφισβητείται, ωστόσο αν είσαι ένας από τους 384,574 των living people που για την ώρα αξίζουν μια θέση στην ψηφιακή “εγκυκλοπαίδεια” ας μάθεις πως η μετάβαση σου στην άλλη κατηγορία, ναι σ’ εκείνη που το όνομά της ακόμα το ψάχνουμε, έχει προβλεφθεί πολύ πριν αποχαιρετήσεις το μάταιο τούτο κόσμο. Για το σκοπό αυτό υπάρχει η παύλα, είναι εκεί και σε περιμένει υπομονετικά μέχρι να χρειαστείς τις υπηρεσίες της.

Σ’ αυτούς τους living people καμιά φορά πετυχαίνω άρθρα που δίπλα στην ημερομηνία γέννησης του προσώπου που αφορούν κάποιος έχει κοτσάρει και μια παύλα, κι άντε μετά εσύ ο αθώος να ψυλλιαστείς πως δε βρέθηκε εκεί τυχαία, μα πως είναι ο συνδετικός κρίκος ανάμεσα στην αρχή και το τέλος. Βλέπεις την πρώτη ημερομηνία, το καλωσόρισμα, την αυγή, κι ο κενός χώρος δίπλα της αργά ή γρήγορα θα συμπληρωθεί κι ό,τι θα μείνει να συνδέει τη γέννηση και το θάνατο θα είναι μια παύλα. Ε δεν ξέρω, άμα πετύχω καμιά που μπήκε πριν την ώρα της, κάτι με πιάνει και την σβήνω αμέσως.

Ξημερώματα της 26ης Ιουνίου και η παύλα απουσιάζει διακριτικά δίπλα από το όνομα του Michael Jackson, το τέλος έχει έρθει και σίγουρα πολλοί προσπάθησαν να την βάλουν, μα τ’ αφεντικά της σελίδας περιμένουν να τους το πει το CNN, το Reuters, κάποιος που έχει να ρισκάρει περισσότερα ανακοινώνοντας το θάνατο του βασιλιά, όμως ο κόσμος έχει βουίξει κι εσύ ξέρεις πως σύντομα εκείνη θα πάρει τη θέση της, μια και καλή, δίχως περιθώρια αναθεώρησης, τουλάχιστον μέχρι να σβηστεί μαζί της και το όνομα εκείνου που συντροφεύει.

Βλέπεις, στο τέλος όλη σου η ζωή γίνεται ένα ασήμαντο σύμβολο, στριμωγμένο ανάμεσα σε δυο στιγμές στο χρόνο που δεν τις επέλεξες εσύ, εσύ έχεις περιθώρια να δώσεις χρώμα και αξία μόνο σε όσα αντιπροσωπεύει η παύλα. Η τελευταία χάρισε στον MJ 100 χρόνια αθάνατης δόξας, μα άραγε όταν αυτός έμαθε πως 100 χρόνια δε σε κάνουν τελικά και τόσο αθάνατο, όταν κατάλαβε πως μέρες και στιγμές και μια ζωή που κύλησε ανάποδα πάντα συμπυκνώνονται σε ένα μικρό σημάδι, δε θα έσβηνε όσα εκείνη έμεινε να συμβολίζει με αντάλλαγμα τη φυσιολογική ζωή που απεχθανόμαστε εμείς που την ζούμε, ή μήπως ακόμη κι αν δεν μεγάλωνε στο όνειρο κάποιου άλλου (του πατέρα του; της βιομηχανίας; του δικού μας;) θα έχτιζε έναν παρόμοιο μύθο για να μπορέσουν με το ίδιο μένος να τον ξεσκίσουν οι living people του καιρού του;

Rock and Roll Can Be Noise Pollution

AC/DC, ΟΑΚΑ 28-5-2009, re-review

Ήμασταν εκεί, η απόδοση του συγκροτήματος άγγιξε πολύ υψηλά επίπεδα (επαγγελματισμού), ο Angus Young έδωσε τα πάντα (μας κούρασε όλους με τα αδιάφορα σόλο του), ο Brian Johnson (νιάου) παρέσυρε με τη φωνή του (τις λίγες φορές που ακουγόταν) τους 50.000 πιστούς (όψιμους) οπαδούς που πλημμύρισαν το ΟΑΚΑ (με 60Ε το φτηνότερο εισητήριο, μια χαρά ήταν), Malcom Young, Cliff Williams και Phil Rudd  στάθηκαν στο ύψος τους (δεν έκαναν ούτε μία κωλοτούμπα, γιατί ν’ ασχοληθείς μαζί τους?), στήνοντας ένα δαιμονισμένο show (σε συναυλία νόμιζα ότι ήρθαμε), εν μέσω πυροτεχνημάτων, κομφετί, κανονιών και φουσκωτών κούκλων (τα τσίρκα είναι ακόμα στη μόδα) κι εμείς τραγουδώντας κάθε στίχο της ενηλικίωσής μας απ’ έξω (καλύπτοντας με τις φωνές μας τον απαίσιο ήχο), αισθανθήκαμε για λίγο κομμάτι του rock ’n’ roll μύθου (που σαν άξιοι σκαπανείς της ιστορίας για λόγους άγνωστους ταυτίσαμε με τους άκεντεκε) κι αφήσαμε την τελευταία μας ανάσα φωνάζοντας For Those About to Rock, We Salute You (στο καλό…)

Hell, ήταν το μεγαλύτερο ροκ πάρτυ στην ιστορία της Ελλάδας και χαίρομαι που ήμουν κομμάτι του, μα αν σου πω πως βαρέθηκα, σε παρακαλώ, μη με χαρακτηρίσεις κακεντρεχή.

Γρίφους λύνεις??

Τον παρακάτω γρίφο αν θυμάμαι καλά τον είχα βρει παλιότερα στο skepdic.gr (το οποίο δυστυχώς είναι εδώ και καιρό ανενεργό). Η πορεία που πρέπει κανείς να ακολουθήσει είναι συγκεκριμένη, φτάνει να του είναι σαφής η ερώτηση. Εφαρμόζοντας απλούς κανόνες λογικής μπορείς με μια συλλογιστική λίγων λεπτών να οδηγηθείς στην απάντηση.

Έχουμε 4 κάρτες, που έχουν στη μία πλευρά τους κάποιον αριθμό και στην άλλη ένα γράμμα. Τις διατάσσουμε τυχαία σε ένα τραπέζι, οπότε είναι ορατή μόνο μία όψη της κάθε κάρτας. Έστω ότι η πρώτη έχει πάνω το γράμμα Α, η δεύτερη το Β, η τρίτη τον αριθμό 4 και η τέταρτη το 7.

[Α] [Β] [4] [7]

Αν κάποιος ισχυριστεί ότι «Σε κάθε κάρτα που έχει πάνω της φωνήεν, από πίσω βρίσκεται ζυγός αριθμός» ποιες κάρτες πρέπει να γυρίσουμε για να διαπιστώσουμε την ορθότητα ή μη του ισχυρισμού;

Με mail έλαβα πρόσφατα και τον παρακάτω γρίφο (με τα σχόλια συμφωνώ απολύτως! Αν και έχει ξεχάσει τους φυσικούς, μάλλον τον λύνουν πολύ γρήγορα για να μπουν στη λίστα  :P).

Έχει ειπωθεί γι’ αυτή την μαθηματική πρόκληση ότι:
Εάν είσαι μηχανικός, θα’ πρεπε να το λύσεις σε λιγότερο από 3 λεπτά, Εάν
είσαι αρχιτέκτονας, σε τρεις ώρες, Εάν είσαι γιατρός, σε έξι ώρες, Εάν είσαι
λογιστής, σε τρεις μήνες, και εάν είσαι δικηγόρος, ποτέ!!!!Ποιος αριθμός λείπει από την παρακάτω λογική σειρά;

1, 2, 6, 42, 1806, ____???

Η διαφορά του σε σχέση με τον πρώτο είναι πως βασίζεται περισσότερο στην έμπνευση και δεν υπάρχει κάποια αυστηρή μέθοδος που να οδηγεί αναπόφευκτα στην απάντηση, είναι όμως και πάλι μια πρόκληση για το μυαλό σου. Οι απαντήσεις σύντομα σε σχόλιο (εκτός αν κάποιος θελήσει να με προλάβει)

Ανωφελής πραγματεία περί ταξιδιών ή εγώ και η Πράγα

«Αν αυτοαποκαλείσαι χρυσή πρωτεύουσα και έχεις τη φήμη πόλης λιγότερο φιλόξενης από το Πάρισι, κάνε τουλάχιστον τον κόπο να μας πείσεις γιατί άξιζε να σε επισκεφτούμε». Η αίσθηση αυτή κυριαρχεί στο μυαλό μου καθώς προσγειώνομαι στο οικείο τοπίο του γραφείου μου, μόλις λίγες ώρες μακριά από την Πράγα και γιατί στ’ αλήθεια το σκέφτομαι αυτό, αφού χωρίς αμφιβολία η πόλη μού άρεσε.

Η αντίφαση αίρεται ως εξής. Διαπίστωση 1η: Το ιστορικό της κέντρο μπορεί να μαζέψει σε λίγα τετραγωνικά έναν τουριστικό οδηγό και καγχάζει δικαιολογημένα με τις αντίστοιχες προσπάθειες πολλών Ευρωπαϊκών πρωτευουσών, πόσο μάλλον με την Αθήνα. Διαπίστωση 2η: Είναι φτηνή χώρα, ειδικά αν σ’ αρέσει η μπύρα και μετά από λίγες ώρες βραδινής περιπλάνησης δε γλιτώνεις μια επίσκεψη εδώ. Συμπέρασμα: Η Τσεχία καταλήγει να είναι ίσως η μόνη χώρα στον κόσμο –εκτός της Ελλάδας- στην οποία ακούς περισσότερο Ελληνικά παρά Ιαπωνικά και εσύ βρίσκεσαι εδώ για να χαζεύεις εκκλησίες πίνοντας μπύρες, ή μήπως για να πίνεις μπύρες χαζεύοντας εκκλησίες;

Αυτήν την εποχή του χρόνου η Πράγα δεν προσφέρεται για ταξιδιώτες με περίεργες και αμφιβόλου αξίας ενδοσκοπικές αναζητήσεις, παρά για εκείνους που περνώντας στην επιστροφή από τη Ουγγαρία θα αναφωνήσουν “Τι να μας πει κι η Βουδαπέστη, σαν προάστιο της Πράγας είναι!”, yup true story. Η φύση άλλωστε του ταξιδιώτη, συνήθως άμεσα προσδιορίσιμη από τα μέρη που επισκέπτεται/συχνάζει και το είδος των αποσκευών που κουβαλά, μπορεί να γίνει καθρέφτης μιας πόλης και εν τέλει, με την πάροδο των ετών, να την αλλάξει. Δίχως άλλο η έκρηξη του τουρισμού τις τελευταίες δεκαετίες επαναπροσδιόρισε του προφίλ του μεσήλικα, περισπούδαστου, χομπίστα τουρίστα που κυριαρχούσε κάποτε.

Αν πάλι έχεις μείνει σ’ αυτήν την εικόνα, μπορεί και να σου φανεί παράλογη η είδηση ότι ο Καναδός με τον οποίο μοιράζεσαι τη μπύρα σου δε γνωρίζει τους Arcade Fire, ή ένας Πολωνός τον Krzysztof Kieślowski και ήρθε πλέον η ώρα να αναθεωρήσεις. Η παγκόσμια νεολαία ψοφά για αψέντι, ακούει Lady Gaga και έχει εφεύρει ατέλειωτες περιστάσεις για να ξεφύγει από την ομορφιά της ακαδημαϊκής ρουτίνας της. Από την άλλη, μπορείς επιτέλους να αναγνωρίσεις σημαντικά ελαφρυντικά στον Έλληνα που δεν ξέρει τον Ξενάκη ή τη Δημουλά και στο κάτω κάτω πάρε το ποτό σου και προχώρα, είμαστε εδώ για να περάσουμε καλά -και παράτα μας πια με τα κώλο-μουσεία σου!

Η Πράγα βρίθει από τέτοιους ανεκπαίδευτους, low-budget τουρίστες, γι’ αυτό και οι πωλητές της μιλούν περισσότερες γλώσσες από το φροντιστήριο της γειτονιάς σου. Το κέντρο της αποτελεί σπουδή στην αρχιτεκτονική και οι διακριτικοί πειρασμοί της είναι αρκετοί για να δοκιμάσουν τις αντιστάσεις σου, όπως και να’ χει θα βρει τρόπο να σε ικανοποιήσει. Αν στην αρχή διατύπωσα κάποια ένσταση, θα είναι μάλλον γιατί όπως τόσοι άλλοι προορισμοί κρύβει καλά τις ατέλειες της –ή αφήνει μόνο εκείνες που θέλει να δεις- κι αφού σε κεράσει τη φτιασιδωμένη ομορφιά της, μένεις τελικά με τη γεύση πως η διαφορά του ταξιδιού σου από μια επίσκεψη στο λούνα παρκ εντοπίζεται κυρίως στο άδειο σου πορτοφόλι.

Ασελγώντας πάνω στο πτώμα της Αφρικής

Την ιστορία της Αφρικής δεν μπορείς να την αφηγηθείς με συμβατικά μέσα, γιατί την ώρα που ο υπόλοιπος πλανήτης οργανώνονταν με βάση ένα ευρωκεντρικό μοντέλο, ζωγραφίζοντας σύνορα και ανακαλύπτοντας τους πολιτικούς χάρτες οι Αφρικανοί, απομονωμένοι από το κύμα των αλλαγών του διαφωτισμού, επέμεναν στη φυλετική οργάνωση που περιόριζε την ικανότητά τους να συγκροτήσουν μεγάλα εθνικά και αυτοδύναμα κράτη. Αυτό αποδείχτηκε και το “λάθος” τους, ολόκληρη η ήπειρος έγινε βορά στις επιδιώξεις των Ευρωπαίων. Βρισκόμαστε στα 1648 και με τη συνθήκη της Βεστφαλίας να καθιστά σαφώς προσδιορισμένα τα όρια κυριαρχίας του κάθε κράτους, οι Ευρωπαίοι απομακρύνουν τα πεδία συγκρούσεων από τη δική τους γη και στρέφονται στον υπόλοιπο κόσμο.

Η απότοκη περίοδος της αποικιοκρατίας εξελίχτηκε με ιδιαίτερο τρόπο για την Αφρική, της οποίας οι αυτόχθονες κάτοικοι δεν είχαν ανεπτυγμένη κάποια αίσθηση ενότητας (όπως το μανδύα κάποιας κοινής θρησκευτικής πίστης, η οποία έπαιξε το ρόλο αυτό για το Ισλάμ), για να αντισταθούν αποτελεσματικά ή αργότερα να διεκδικήσουν την ανεξαρτησία τους. Τελικά οι φωνές για αυτοδιάθεση εμφανίστηκαν μόλις στον 20ο αιώνα και ευόδωσαν στο δεύτερο μισό του. Οι συνθήκες για να πάρουν οι Αφρικανοί τις τύχες τους ξανά στα χέρια τους ωρίμασαν μόνο όταν αυτοί καλλιέργησαν τις ιδέες της αυτονομίας και της εθνικής κυριαρχίας (έννοιες αρχικά άγνωστες, τις οποίες ειρωνικά γνώρισαν μέσω της επαφής με τους κατακτητές τους).

Οι προσπάθειες για ανεξαρτησία ήταν τελικά επιτυχείς γιατί, σε συνάρτηση με την άνθηση μιας παγκόσμιας ηθικής που υπαγόρευε το δικαίωμα του κάθε λαού στην αυτοκυριαρχία, οι δυτικοί αντιλήφθηκαν τα περιορισμένα οφέλη μιας μακρόχρονης επικυριαρχίας και αποχώρησαν σταδιακά από την Αφρική. Τα περιορισμένα οφέλη σαφώς σχετίζονται με τη μικρή ικανότητα της Αφρικανικής γης να προσφέρεις λόγους στην καπιταλιστική οικονομία για να επενδύσει πάνω της. Ο ορυκτός πλούτος της σαφώς και αποτέλεσε πόλο έλξης για πολυεθνικές και λαθρέμπορους, δεν μπόρεσε όμως να της προσδώσει το στάτους ενός παγκόσμιου παίκτη, όπως κάνει το πετρέλαιο για τη Μέση Ανατολή και τη Νότια Αμερική.

Σα συνέπεια, η Αφρική, αφού πρώτα βιάστηκε χωρίς αναστολές από τους Ευρωπαίους, πλέον με το πρόσχημα της αυτοδιάθεσης των λαών και του δόγματος της μη-παρεμβατικότητας έχει αφεθεί για τα καλά στην τύχη της. Πόλεμος, έλλειψη νερού και αρρώστιες θεριεύουν και καθιστούν το 1/5 της γήινης επιφάνειας ένα αφιλόξενο ναρκοπέδιο. Τι κρίμα που αυτή η γη, χρωματισμένη από την ανεπιθύμητη διαφορετικότητα του δέρματος της κατοίκων της, βαμμένη στο αίμα αιώνων αδικαιολόγητης καταπίεσης, δεν μπορεί να στρέψει τα βλέμματα του κόσμου πάνω της. Πώς αλήθεια να εξηγήσεις ότι

• Την ώρα που σύσσωμη η ανθρωπότητα ξεσηκώθηκε για την εισβολή του Ισραήλ στην Παλαιστίνη, σύγχρονες αιματοχυσίες στην Αφρική, όπως στο Νταρφούρ και o λεγόμενος Παγκόσμιος Πόλεμος της Αφρικής (στο Κονγκό με πάνω από 5 εκατομμύρια θύματα) παραμένουν παντελώς άγνωστες. Καθώς οι ιδεολογίες δεν έχουν χώρο στις συγκρούσεις αυτές, είναι δύσκολο ακόμη και για τους ενεργούς δυτικούς πολίτες να λάβουν ξεκάθαρη στάση, οπότε “αναγκάζονται” να αδιαφορούν. Εύκολα λες ότι το Ισραήλ έχει το ρόλο του κακού, τι κάνεις όμως σε έναν εμφύλιο στη Σομαλία;
• Η γενοκτονία των Εβραίων έχει λάβει επικές (χολυγουντιανές) διαστάσεις, όμως οι σφαγιασμοί άμαχων Αφρικανών αγνοούνται από το σύγχρονο κόσμο. Συμπεριλαμβανομένης της πρώτης γενοκτονίας του 20ου αιώνα με θύματα των Γερμανών τους Χερέρο στη Ναμίμπια, αλλά και της αλληλοεξόντωσης των Χούτου και των Τούτσι στο Μπουρούντι (1972 και 1993) και τη Ρουάντα.
• Γαλλία, Ηνωμένο Βασίλειο, Γερμανία, Βέλγιο, Πορτογαλία, Ισπανία, Ολλανδία, Ιταλία, όλη σχεδόν η Ευρώπη και αργότερα το ψυχροπολεμικό δίπολο ΕΣΣΔ-ΗΠΑ άφησαν το αποτύπωμά τους πάνω στην Αφρική, όμως σήμερα κανείς δε φαίνεται να το θυμάται. Η αποχώρησή τους έγινε με σαφή ωφελιμιστικά κριτήρια και άφησε πίσω ανθρώπους ανίκανους να ανασυνταχθούν και να πορευτούν μόνοι τους.

Σήμερα κάποια κράτη της Αφρικής έχουν καταφέρει να ορθοποδήσουν, πολύ συχνά όμως η σταθερότητα αποδεικνύεται φαινομενική από τα αλλεπάλληλα πραξικοπήματα, που συνήθως υποβοηθούνται από δυτικά συμφέροντα και τη δράση ανταρτών με ασαφή κίνητρα. Η Βόρεια Αφρική βρίσκεται σε καλύτερη τύχη, γιατί ιστορικά έχει στενές σχέσεις με την Ευρώπη και επειδή είχε την τύχη να γίνει κομμάτι του Μουσουλμανικού κόσμου. Η υποσαχάρεια Αφρική σχεδόν στο σύνολο της αιμορραγεί, μάλιστα η Νότια Αφρική απέχει πολύ από την ανεπτυγμένη χώρα που θα μπορέσει να φιλοξενήσει το Μουντιάλ του 2012 και ταλανίζεται από τα ίδια προβλήματα με τους γείτονές της. Το απαρτχάιντ τελείωσε και αυτό ήταν αρκετό για να ησυχάσει η παγκόσμια συνείδηση, ποιος όμως νοιάζεται για τα προβλήματα που ενέκυψαν μετά την αποχώρηση των λευκών από την εξουσία;

Ενώ ο άξονας ανατολής-δύσης της «σύγκρουσης των πολιτισμών» του Huntington καθορίζει την πολιτική των μεγάλων δυνάμεων, αυτός του βορρά-νότου δείχνει τις τεράστιες βιοτικές ανισότητες που καλείται να ξεπεράσει η σύγχρονη συνειδητοποιημένη διεθνής κοινωνία. Σε έναν κόσμο πολλών ταχυτήτων υπάρχουν κάποια (εκατομμύρια) παιδιά που δεν ονειρεύονται κι εγώ αναρωτιέμαι, μπορεί ένας χάρτης που δείχνει τη διείσδυση των TGI Fridays στην παγκόσμια αγορά να φανερώνει πόσο πίσω έχει μείνει η Μαύρη Ήπειρος;

Fake Tales of Saloniki

«Θα κατέβω κέντρο να σπάσω και γω λίγο από τις βιτρίνες στην Τσιμισκή. Και ίσως βρω χρόνο να ανανεώσω την κάρτα μου στο Φωκά που έληξε»

Ήταν εδώ για μια, το πολύ δυο μέρες. Εκκωφαντική σιωπή πολλών για τα έργα λίγων. Μύριζε εκκλησία στους δρόμους, από τις στάχτες ανάβλυζε ελπίδα, καλά μεταμφιεσμένη σαν προβληματισμός. Συμμέτοχοι μιας ανορθόδοξης λιτανείας, περαστικοί, αυτοκίνητα, απενεργοποιημένα κομπρεσέρ, οτιδήποτε θα περίμενες να συνθέτει τον ήχο της πόλης, παρέμενε σιωπηλό, οι άνθρωποι και με το βλέμμα τους. Όσο αναπάντεχα ήρθε η «επανάσταση», τόσο γρήγορα έφυγε, μα όσοι περπάτησαν στο κέντρο της Θεσσαλονίκης μετά την αναστάτωση, ξέρουν πως δεν ήταν επί ματαίω.

«Τα Μωρά στη Φωτιά ακυρώνουν συναυλία τους εν μέσω των ταραχών; Δηλαδή δεν ήταν όλα αυτά στα πλαίσια της συναυλίας;»

Η γενιά των 700 ευρώ φεύγει, η γενιά των μεγαλωμένων με Metrosport και Ραπτόπουλο έρχεται. Αρειανέ δεν είδες τίτλο εδώ και 40 χρόνια, αλλά σύντομα θα έχεις το δικό σου ραδιόφωνο, είναι μια παρηγοριά και αυτή. Δώρο στη γριά για τα 100 της χρόνια ο υποβιβασμός, λες; Για τον ΠΑΟΚ τι να πω, λάθος περίοδος να γράφεις σε blog. Περιμένω στη γωνία πάντως.

«Από όλες τις πορείες, μ’άρεσε πιο πολύ αυτή στα άδεια από κόσμο Pull’n’ Bear, όταν όλοι νόμιζαν ότι τα μαγαζιά ήταν κλειστά. Μήπως να γίνω ΑΚ-ιτης;«

Τελικά τι τρέχει μ’ αυτήν την πόλη; Παραδέξου ότι σε μαγεύει, ότι σου είναι αδιάφορη, δες τους παλιούς να νοσταλγούν τα στέκια τους και τους νέους να βαριούνται τα δικά τους. Είναι τα χίλια πρόσωπα της μεγαλούπολης, ή η ζεστασιά που δεν είχε ποτέ η Αθήνα; Το κέντρο της δεν είναι προς το παρόν πλημμυρισμένο από μετανάστες, τη δυτική γκετούπολη κάποιοι διαλέγουν να την αγνοούν, η Πυλαία και η Καλαμαριά τόσο έρημες, άντε να βγάλεις συμπέρασμα μετά. Nothing seems the same, still you never see the change from day to day..

«Σαλονικιέ μεταλλά σταμάτα τη μίρλα, μπορεί οι Maiden να μην ανηφορίσουν ποτέ, αλλά ο Γιαννιάς δίνει ρέστα φέτος.»

Λιμνούλες στην παραλιακή και ο νομάρχης Κολομπίνα, το Φυσικό στις φλόγες (στις ποιες;), χρυσαυγίτες στην Πάτρα (στη Θεσσαλονίκη που κρύφτηκαν;) φοιτητιλίκι, άρωμα Φεστιβάλ, Μόνικα-hype, Ανατόλια και Πανόραμα, στάση στο Kitchen Bar, μας αφήνεις και πας Ραχάτι, κατάληψη-φύγαμε για Καϊμακτσαλάν, η ίδια σπαστική φωνή κάθε πρωί στο 31, στο 10, παντού, δεν είναι πλέον μόνο στα λεωφορεία, ξέμεινες από ιδέες, μα η Νύμφη φροντίζει για σένα. Γι’αυτό θα κάτσεις σπίτι σου.

«Φρίκη, τι γράφω, σαν editorial του Τσιτσόπουλου είναι. Σε λίγο θ’αρχίσω να μιλάω σαν τον Κανάκη»